پاییز به فصل عاشقی معروف است؛ هر چند از آن به عنوان خزان هم یاد می کنند. در طول ۹۹ سال گذشته، فصل پاییز و المان های آن، دست مایه خوبی برای بسیاری از شاعران و آهنگ سازان و خواننده ها شد تا آثار ماندگار و شنیدنی خلق کنند. در ادامه به معرفی چند قطعه شنیدنی پاییزی می پردازیم.
برگ خزان / ایرج بسطامی
تصنیف <<گل پونه ها>> یکی از شاهکار های ایرج بسطامی است؛ اما بعید است کسی <<بیداد زمان>> یا <<برگ خزان>> را هم با صدای او که یکی از صدا های ماندگار چنددهه اخیر است، نشنیده باشد. این تصنیف به همراه آلبوم <<خزان و آرزو>>، در سال ۸۷ منتشر شد. میلاد کیایی نوازنده پیش کسوت سنتور گفته که شعر و آهنگ این اثر توسط بیژن ترقی و پرویز یاحقی، به صورت بداهه خلق شده و چگونگی ساختش را این طور توصیف کرده است: <<یک روز غروب پاییز، ترقی و یاحقی به یکی از روستا های خارج از تهران می رفتند.
یاحقی در حال رانندگی بود و ترقی کنار او نشسته بود. در آن لحظه بادی می وزد و برگ خشکی از درخت می افتد و به برف پاک کن ماشین، گیر می کند. صدای خش خش برگ زیر باران پاییزی، شعری را به ذهن بیژن ترقی می آورد و در همان حال زمزمه می کند <<به رهی دیدم برگ خزان . افتاده ز بیداد زمان.>> و در همین حال یاحقی این شعر را با ملودی معروفش زمزمه می کند.>> گروه پالت نیز، در سال ۹۵ این اثر را با عنوان <<برگ خزان>> بازخوانی کرد.
خزان عشق/جواد بدیع زاده
بعید نبود اگر <<خزان عشق>> یا همان <<شد خزان>> در دهه ۹۰ منتشر می شد، صفت <<شکست عشقی خورده>> را به خالقش نسبت می دادند. اما ماجرای این تصنیف، فراتر و عمیق تر از این حرف هاست. <<خزان عشق>> یکی از ماندگارترین عاشقانه های پاییزی است که ۸۶ سال از زمان خلق آن می گذرد؛ اما هنوز با شعر و نت و صدا های خاطره انگیزش، دلبری می کند. شعر این تصنیف متعلق به رهی معیری یکی از شاعران غزل سرای معاصر است و جواد بدیع زاده، اولین فردی است که این شعر را با صدا و آهنگ سازی خود به یک تصنیف ماندگار تبدیل کرد.
حزن پنهان در واژه های این شعر و صدای ناب بدیع زاده، به شنیدنی ترشدن این اثر کمک فراوانی کرده است. غلامحسین بنان خواننده معروف کشورمان که آثار جاودانی مانند <<الهه ناز>> و <<بهار دلنشین>> را در کارنامه هنری خود دارد نیز، چند سال بعد از جواد بدیع زاده گرفتار تصنیف <<خزان عشق>> شد و این تصنیف را بازخوانی کرد.
حریق خزان/ علیرضا قربانی
یکی از موفق ترین تجربه های علیرضا قربانی به خزان گره خورده است. قطعه <<حریق خزان>> با شعر فریدون مشیری، آهنگ سازی مهیار علیزاده و صدای علیرضا قربانی را، از آلبومی به همین نام، می توان یکی از ماندگارترین آثار این خواننده دانست؛ موفقیتی که در همکاری بعدی با آهنگ ساز این اثر، در آلبوم مشترک <<افسانه چشم هایت>> همایون شجریان و قربانی اتفاق نیفتاد.
جالب این که این قطعه در زمان انتشار خود به اندازه هیت شدن در حد یک آهنگ پاپ پیش رفت و مردم به شدت از آن استقبال کردند. قربانی که تا پیش از آلبوم <<حریق خزان>>، بیشتر روی آثار شاعران کلاسیک آواز می خواند، در این آلبوم که در سال ۹۱ منتشر شد، به سراغ اشعار نو شاعرانی، چون فریدون مشیری، هوشنگ ابتهاج و سهراب سپهری رفت و توانست حس و صدای خود را به عنوان یک تجربه نو و موفق در کارنامه اش ثبت کند. قربانی در زمان انتشار این آلبوم گفت که در چند سال اخیر، جدیدترین و خاص ترین کاری که به صورت ارکسترال انجام شده، حریق خزان است.
پاییز /حجت اشرف زاده
پاییز در سال های گذشته هم شاعران و خواننده های زیادی را به خود مبتلا کرده است. علیرضا بدیع، شاعر جوان خراسانی و حجت اشرف زاده خواننده نام آشنای کشورمان، جزو این مبتلا ها هستند. حجت اشرف زاده در قطعه <<پاییز عاشق است>>، به خوبی توانسته یک عاشقانه پاییزی خلق کند. این آهنگ زیبا با آهنگ سازی آرش و امیر بیات که در آلبوم <<ماه و ماهی>> منتشر شده بود، مدتی به عنوان تیتراژ برنامه تلویزیونی <<حالا خورشید>> به روی آنتن می رفت.
<<پاییز عاشق است>> برای کسانی که با موسیقی روز بیشتر ارتباط برقرار می کنند گزینه مناسبی در این روزهاست. اشرف زاده در دیگر آثارش نیز، به سراغ فصل پاییز رفته است. او آهنگ دیگری به نام <<پاییزی ام>> را در کارنامه خود دارد که این قطعه را محمد محتشمی بر ترانه ای از امیر ارجینی که سابقه قابل توجهی در همکاری با محسن چاوشی در سال های ابتدایی فعالیتش دارد، آهنگ سازی کرده است که در زمان انتشار، با استقبال خوبی رو به رو شد.
بارون پاییزی / سیروان خسروی
<<بارون پاییزی>> با صدای <<سیروان خسروی>> یکی از بهترین آهنگ های پاییزی است که در <<آلبوم جاده رویاها>> در سال ۱۳۹۱ منتشر شده است.
سیروان در خصوص این آلبوم گفته است: <<جاده رویا ها بهترین کاری است که تاکنون کرده ام و راحت می توانم از آهنگ اول تا آخر را گوش بدهم و اذیت نشوم. این یک آلبوم گروهی است که با انجام آن فهمیدم باید تعصب بی جا را کنار بگذارم!>> این قطعه از سروده های <<امیر ارجینی>> است. این آهنگ زیبا که روایتگر باران های دلنشین پاییزی است، آهنگسازی این ترانه را <<سیروان خسروی>> به همراه <<شهاب رمضان>> انجام داده است.
آهای خبردار / همایون شجریان
این روز ها کافی است نگاهی بیندازید به شبکه های اجتماعی یا این که موسیقی که آدم ها گوش می دهند؛ <<آهای خبردار>> را زیاد خواهید شنید یا <<ابر می بارد>> و <<رگِ خواب>> را: <<آهای غمی که/ مثل یه بختک/ رو سینه من، شده ای آوار/ از گلوی من/ دستاتو وردار/ کوچه های شهر/ پُرِ ولگرده/ دل، پُرِ درده/ شب، پر مرد و پر نامرده>>
<<آهای خبردار>> یکی از این قطعات آلبوم متن فیلم <<رگ خواب>> نام دارد که این شعر سروده یکی از شاعران معاصر حسین منزوی است، مهم ترین قطعه این آلبوم نیز محسوب می شود. آلبوم <<رگ خواب>> علاوه بر موسیقى متن فیلم، شامل چهار ترکِ باکلام از جمله <<آهاى خبردار>>، <<رگ خواب>>، <<ابر مى بارد>> و <<گریه مى آید مرا>> است. این اثر توسط ارکستر موسیقى فیلم SIF بلغارستان اجرا شده و تهمورس اظرى، هوشیار خیام و شِین کاراسکو به عنوان تک نواز در آن حضور دارند. همچنین دیوید گارنر، آهنگساز برجسته آمریکایى، بردیا کیارس آهنگساز و رهبر ارکستر و آرین کشیشى آهنگساز و نوازنده بیس به عنوان تنظیمlrm;کننده در این اثر ایفای نقش کرده اند.
عُدَی و قُصَی؛ درباره وارثان بی‌رحم صدام
داستان یک موزیک؛ ای ایران، ای مرز پرگهر
های ,آهنگ ,سال ,آلبوم ,یکی ,قطعه ,یکی از ,در سال ,که در ,به عنوان ,این اثر